Amersfoortse moslims zijn wachten op begraafplaats spuugzat

Amersfoortse moslims zijn wachten op begraafplaats spuugzat en eisen duidelijkheid: ‘Dramatische situatie’

De vijf Amersfoortse moskeeën zijn het spuugzat dat ze al drie jaar moeten wachten op een geschikte locatie voor een islamitische begraafplaats. Ze geven de gemeente nog drie maanden de tijd om ruimte voor 2500 graven aan te wijzen, het liefst op Rusthof. Om aandacht te vragen voor deze ‘dramatische situatie’ organiseren Amersfoortse moslims volgende week een tocht met mogelijk honderden deelnemers van het Eemplein naar het stadhuis.

Het is de islamitische gemeenschap in Amersfoort menens. Daarom doen er dinsdag ‘waarschijnlijk honderden mensen’ mee aan een tocht van het Eemplein naar het stadhuis. Ze willen dat de Amersfoortse politiek snel een knoop doorhakt over de komst van een islamitische begraafplaats. ,,Het is ongelofelijk belangrijk voor ons’’, zegt Abdelkarim Elkarti van het Samenwerkingsverband van Amersfoortse Moskeeën. ,,Wij hebben nu geen goede mogelijkheid om Amersfoortse moslims te begraven in eigen stad. Dramatisch!’’

Dit leidt tot allerlei schrijnende situaties, schetst Elkarti. ,,Ik weet van een man van boven de 90 jaar, wiens vrouw is begraven in Zuidlaren in Drenthe. Hij kon daar vanwege de reisafstand niet bij zijn en is ook nu niet in staat om het graf van zijn vrouw te bezoeken. Het is verschrikkelijk als iemand overlijdt, maar ook als je iemand niet de laatste eer kunt bewijzen. Vanuit de moskeebesturen kunnen we het onze achterban niet meer uitleggen.’’

Helft van de 20.000 moslims wil hier begraven worden

Wat is er aan de hand? Sinds maart 2020 dringen de Amersfoortse moskeeën aan op de komst van een eigen begraafplaats in Amersfoort, net als andere geloofsgemeenschappen. De helft van de 20.000 moslims in de regio wil hier begraven worden. Nu kan dat nog niet. Het bestaande islamitische grafveld op Rusthof voldoet voor de meeste moslims niet aan hun religieuze wensen. Hierdoor zijn ze aangewezen op begraafplaatsen in Almere, Zuidlaren of Arnhem – maar die zijn vol, bijna vol of pas net open – of het land van herkomst.

Anderhalf jaar later had de gemeente nog altijd geen geschikte locatie gevonden. Belangrijkste reden? Ruimtegebrek, aldus het stadsbestuur. De moskeeën waren het daar niet mee eens, omdat er volgens hen wel degelijke geschikte locaties zijn. Zij dienden een beroep in bij de provincie om de begraafplaats op juridische basis af te dwingen. Religieuze gemeenschappen hebben namelijk recht op een begraafplaats.

Ook informeerden moskeeën de gemeenteraad over de problemen. Deze gaf het stadsbestuur de opdracht om voor de zomer van 2022 met een concreet voorstel te komen.

Rusthof? Ideale plek, vinden de moskeeën

Na diverse keren uitstel is nu een longlist met 42 locaties teruggebracht tot vier, die volgens de gemeente nog verder moeten worden onderzocht. De moskeeën willen echter niet nóg langer wachten. Volgens hen is allang duidelijk welke locatie het meest geschikt is: een deel van begraafplaats Rusthof. ,,Er is ruimte en grondaankoop of bestemmingswijziging zijn hier niet nodig. Dat scheelt zo alweer een paar jaar.”

Elkarti benadrukt dat de moskeeën het gevoel hebben dat het nieuwe stadsbestuur goed naar hen luistert. Ook hebben ze goed contact met wethouder Rutger Dijksterhuis (Ruimtelijke Ordening, ChristenUnie). Maar na een aantal keer uitstel willen ze nu wel dat er eindelijk een knoop wordt doorgehakt. Gebeurt dat niet binnen drie maanden? Dan stappen ze opnieuw naar de provincie Utrecht. ,,Dat willen we liever niet”, zegt Elkarti. ,,Het zou een smet zijn op het blazoen van het stadsbestuur van Amersfoort.”

Het Amersfoortse stadsbestuur begrijpt de wens van de islamitische gemeenschap om dierbaren volgens de eigen tradities en wensen te kunnen begraven.

‘Wij zien dit als een belangrijk punt voor de integratie en emancipatie van moslims in Amersfoort’, aldus wethouder Rutger Dijksterhuis, in een brief aan de politiek. ‘Een laatste rustplek ligt voor mensen bij voorkeur dicht bij huis, waarmee binding is. Het is begrijpelijk dat steeds meer moslims liever in Nederland begraven willen worden, daar waar zij geboren of getogen zijn.’

Dijksterhuis spreekt in zijn brief zelfs van ‘morele en maatschappelijke verantwoordelijkheid, naast de juridische plicht.’ De gemeente vindt het nog te vroeg om te kiezen voor één van de vier locaties. Voor alle plekken gelden mitsen en maren, ook voor Rusthof, die nog onderzocht moeten worden. ‘Leusden heeft laten weten dat zij een nieuwe entree niet wenselijk vindt. Ook consequenties voor begraafmogelijkheden, bedrijfsvoering en exploitatie voor Rusthof moeten nader in beeld worden gebracht.’

Amersfoort spreekt van een nauwgezet proces, bemoeilijk door de schaarse ruimte, dat daarom tijd vergt. ‘Wij voelen als stadsbestuur een sterke verantwoordelijkheid’. Vanwege de lastige omstandigheden en de huidige inspanningen verwacht de gemeente dan ook niet hard op de vingers te zullen worden getikt door de provincie, als de moskeeën zouden besluiten hun beroep door te zetten.

Bron: Ad